8.sınıf
Madde atomlardan, atomlarsa elektron, proton ve nötronlardan oluşur.
Her maddenin atomunda bulunan elektron ve protonların özellikleri birbirlerinin aynıdır.
O zaman aklımıza şöyle bir soru geliyor.
Maddeler neden yalnızca katı, sıvı. gaz ya da plazma halinde değilde, böyle dört halde bulunuyorlar?
Bunun nedeni maddeyi meydana getiren atomların konumlarından kaynaklanıyor.
Maddeyi meydana getiren atomlar arasındaki çekim kuvveti çok büyükse, atomlar birbirleri ile çok sıkışık bir durumda duruyorlar ve bu maddenin katı olmasına neden oluyor.
Maddeyi meydana getiren atom ya da moleküller sıkışık, ancak birbirlerinin üzerinden kayabiliyorlarsa sıvı maddeleri meydana getiriyorlar.
Maddeyi meydana getiren moleküller her tarafa doğru hareket edebiliyorlarsa bu seferde gaz maddeler meydana geliyor.
Katı bir maddeye dışarıdan ısı vererek onun atom ya da molekülleri arasındaki çekim kuvvetini azaltarak sıvıya, sıvı haline yine dışarıdan ısı verdiğimizde gaz haline dönüştürebiliriz.
Bir katı maddenin sıvı hale, sıvı maddenin gaz haline dönüşmesine hal değişimi denir.
Maddelerin hal değiştirmesi için verilmesi gereken ısı miktarı birbirinden farklıdır.
ISI ALIŞ VERİŞİ
Sıcak bir cisimden soğuk bir cisme ısı akışı olur. Bu ısı akışı iki maddenin sıcaklıkları eşit olana kadar devam eder.
Burada dikkat edilmesi gereken konu ısı alış verişi yapan maddelerin kütlelerinin de birbirine yakın olması gerekir. Denize bir kova kaynar su döktüğünüzde, denizin sıcaklığının değişmeyeceğini hepiniz tahmin edersiniz.
Isı alış verişi doğada rüzgar oluşumunu da meydana getirir.
Sıcak cisimden soğuk cisme ısı akışı olduğunu nereden biliyoruz?
Sobanın üzerine su dolu çaydanlığı koyduğumuzda çaydanlığın içerisindeki suyun sıcaklığının arttığını gözlüyoruz. Tersi olsaydı sobanın sıcaklığının azalması gerekirdi.
Isı alış verişlerinde alınan ısı verilen ısıya eşittir.
Bu özellik bize ısı ile ilgili problemleri çözmemizde yardımcı olur.
